Dit is al de achtste editie van het magazine dat ieder jaar in volume groeit. De uitdaging om de juiste gasten te strikken wordt ook telkens groter. Gelukkig vinden we veel mensen uit binnen- en buitenland die bereid zijn om mee te werken aan ons tijdschrift. Die interessante ontmoetingen en de waardering die we van jullie allemaal krijgen, geven ons zin en inspiratie om nog vele nummers te vullen.
Ondernemen, leiderschap en cultuur. Dat is steeds de rode draad van la-on magazine. De eerste twee thema’s zijn voor de hand liggend. Het derde misschien minder, maar wie la-on kent, weet dat schoonheid ons nauw aan het hart ligt. In het iconische programma Van de schoonheid en de troost vroeg presentator Wim Kayzer aan zijn gasten: ‘Wat maakt dit leven de moeite waard?’ In een tijd met een uitputtingsoorlog aan de Europese grenzen en een aanslepend conflict in het Midden-Oosten hebben we cultuur misschien wel meer dan ooit nodig. De afgelopen maanden hebben we heel wat gesprekken gehad met kunstenaars, musici en regisseurs. Guy Cassiers spreekt over zijn afscheid van het Toneelhuis en over zijn nieuwe project in Zwitserland. Zijn evenknie van DE SINGEl, Hendrik Storme, laat in zijn kaarten kijken hoe je een cultuurhuis leidt. De Amerikaanse mezzosopraan Raehann Bryce-Davis vertelt hoe ze vanuit Texas in alle grote operahuizen is terechtgekomen. Alain Platel en Berlinde De Bruyckere praten over hun nieuwe dansvoorstelling. De Nigeriaans-Belgische beeldende kunstenaar Otobong Nkanga ontvangt ons in haar atelier. En met Witold Vandenbroeck zetten we opnieuw een jonge belofte op de cover. Over hoe cultuur dan weer tot bij het grote publiek geraakt, daarover heeft Isabel Vermeulen van het Antwerp Symphony Orchestra dan weer ideeën. Op een toegankelijke manier proberen zij de liefde voor onder andere Mozart en Beethoven over te brengen op jong en oud.
“‘Het besef van vrijheid is,’ volgens de Bulgaarse schrijver Georgi Gospodinov, ‘een spier die je iedere dag moet trainen’’
Beethovens ‘Ode an die Freude’ uit zijn Negende Symfonie is als Europese hymne de melodie van het volkslied van Europa. Leonard Bernstein dirigeerde het nummer op kerstdag in 1989, een dikke maand na de val van de Berlijnse muur en de hereenmaking van Duitsland. Vijfendertig jaar later wordt ook 2024 een scharnierjaar voor Europa. Met de Europese, en voor België ook landelijke verkiezingen, staan we voor een belangrijk moment. De traditionele partijen delen volgens peilingen in de klappen, omdat politici het steeds moeilijker hebben om staatsmanschap te tonen. Uit angst voor de kiezer blijft iedereen in de loopgraven en werkt niemand samen over de partijgrenzen heen. Het resultaat is een self-fulfilling prophecy: terwijl de burger politieke daadkracht verwacht, zitten politici met de verlammende angst dat hervormingen electoraal zullen worden afgestraft. We mochten samen met fiscaal expert Michel Maus bij minister voor Financiën Vincent Van Peteghem aanschuiven voor het ontbijt. Hij is streng voor de regeringspartijen die zijn fiscale blauwdruk van tafel veegden.
Maar het is niet enkel de regering die in een crisissfeer baadt. Ook parlementsleden van de meerderheid staan onder druk omdat ze van hun partijvoorzitters de uitvoerende macht niet kritisch tegen het licht mogen houden. Nochtans is de strikte scheiding der machten, samen met de scheiding tussen kerk en staat, de basis waarop onze democratische vrijheden steunen. Het is verontrustend dat net beiden, vaak om electorale redenen, in gevaar zijn. ‘Het besef van vrijheid is,’ volgens de Bulgaarse schrijver Georgi Gospodinov, ‘een spier die je iedere dag moet trainen.’ Misschien heeft onze politieke klasse gewoon nood aan een goede fitnesscoach.
Ook als advocaten mogen we niet aan de zijlijn blijven staan en moeten we het systeem mee durven veranderen als we een rechtvaardige samenleving willen. Onder voormalig minister van Justitie Vincent Van Quickenborne nam Paul Cools deel aan een aantal werkgroepen, waaronder deze van de schuldindustrie. Grote hervormingen blijven ook hier helaas uit. Zo is er de nieuwe wetgeving rond consumentenschulden met een eerste gratis aanmaning als de meest bekende maatregel. Maar in de praktijk betekent dit voor bedrijven vooral een grotere administratieve last. En voor consumenten schuilt er ook een addertje onder het gras, omdat de interesten vanaf de tweede aanmaning sterker omhooggaan. Deze wet schiet het doel om consumenten beter te beschermen dus eigenlijk helemaal voorbij. Het zou pas echte vernieuwing zijn wanneer de kosten van een gerechtelijke procedure en de werkwijze van deurwaarders worden aangepakt.
“Ook als advocaten mogen we niet aan de zijlijn blijven staan en moeten we het systeem mee durven veranderen”
Er is dus nog heel wat werk aan de winkel. Maar verandering begint steeds bij jezelf. Zo interviewden we ook Jonas Goossenaerts die als geschiedenisleerkracht tijdens de coronalockdowns startte met een podcast. Nu, bijna vier jaar later, telt zijn Geschiedenis voor herbeginners al zes miljoen beluisterde afleveringen. Geschiedenis voor het grote publiek weer hip maken, het kan al vanuit je woonkamer. En met een beter begrip van het verleden ‘werden’ misschien ‘alle Menschen Brüder’.
Paul Cools
Kim Wybo